PROQRAMÇI KİMDİR, NECƏ PROQRAM YARADILIR?
(bu məqalə qaralama formasındadır)
Əsl proqramçı kimdir və nələri bilir, necə və hansı yollarla proqramlar hazırlaya, yarada bilir, ən əsası ADİ BİR İNSAN PROQRAMÇI OLA BİLƏRMİ? Bunları bilmək istəyirsinizsə onda bu paylaşımı sona kimi oxuyun.
Öncəliklə Proqramçı ilə "Kompüter Ustası, İKT mütəxəssisi" fərqini açıqlayaq.
Proqramçı əslində kompüter, telefon, planşet (tablet) və digər elektron cihazlar üçün proqramlar (tətbiqlər) yarada bilən, sıfırdan onları hazırlayıb ərsəyə gətirən insanlara deyirilir (daha internetdən proqram yükləyib proqramlardan "başı çıxan", anlayışı olan biriləri kimi yox... onlar xalq arasında "proqrammist" kimi tanınırlar, bax: "prorammist" olmaq). Yəni, sadə, bəsit dildə desək telefonda işlətdiyiniz (whatsapp, İnstagram, Google Chrome kimi) proqramları, kompüterdə Opera, Skype, Photoshop, Word, Excel kimi) proqramların özlərini yaradan, onları sıfırdan hazırlayan şəxslərə - proqramçı deyilir. Proqramçı "kod yazarı" kimi də adlandırılır.
Kompüter Ustası - xalq dilində desək "kompüterin içini (daxilini) soküb-yığan, xarab olduqda onu düzəldən, kompüterə format verən ardınca ona proqramlar yükləyən, bəzi hallarda problem olduqda onları həll edən birilərilərinə" deyilir. Onlar çox zaman bazarda, şəhər daxilində özünə dükan (obyekt) açıb bu işlə məşğul olub çaılışırlar. Ama onlar proqramçı deyillər.
Proqramçı olmaq üçün nələri bilmək lazımdır?
Proqramçı olmaq - proqram hazırlamaq üçün ilk öncə proqramlaşdırma dillərini (kodlaşdırmanı), əməliyyat sistemlərini (cihazların ana proqramını, android, windows kimi sistemləri), alqoritm qurmağı (qarşıya qoyulmuş məsələni, problemi çözə bilməli), məntiqi və riyazi bilikləri (nəyə aid proqram hazırlayacaqsa o sahə üzrə bilikləri) olmalıdır. Gəlin bunların tək-tək aydın şəkildə açıqlamasını verək:
Proqramlaşdırma Dilləri Nədir nə işə yarayır?
bu məqalə qaralama formasındadır...
Alqoritm nədir və nə üçün önəmlidir?
bu məqalə qaralama formasındadır...
Proqramçı üçün məntiqi və riyazi biliklər vacibdirmi?
bu məqalə qaralama formasındadır...
Visual Studio-lar nədir, Hansı proqramlaşdırma dillərini bilmək əsasdır?
bu məqalə qaralama formasındadır...
Developerlər -proqramçıların bir üst səviyyəsinə deyilir. Yəni, əslində onlar da proqramçıdırlar, ancaq proqramçılardan fərqli olaraq təkcə kompüterlər, telefonlar, planşetlər (tabletlər) üçün proqramlar yaratmazlar, həm də onların əməliyyat sistemlərini (ana proqramını, android, ios, windows, linux, symbian (nokia S60) kimi sistemləri) hazırlaya bilirlər. Bundan başqa, təkcə kompüter, telefon kimi cihazlar üçün deyil, digər elektron cihazlar (qurğular, aparatlar) üçün də proqram təminatı (əməliyyat sistemi) yaza, hazırlaya bilirlər (məsələn: DVD Pleyer, İ-Pad, Musiqi Pleyerləri (mahnı oxudanlar), robotlar, məişət cihazları (paltaryuyan, qabyuyan), Smart Televizorlar, saatlar və s. kimi cihazlar, aparatlar üçün proqram təminatını - ana proqramını hazırlayırlar).
Developerlər özləri də Haker sayılırlar. Çünki, sistemlərdəki boşluqları, cihazlardakı, qurğulardakı səhvləri, xətaları tapıb düzəldə bilirlər. Bundan başqa developerlər proqramçılar üçün "Visual Studio"lar yaradırlar. Qısaca: Visual Studio - proqramları yaratmaq, hazırlamaq üçün bir məkandır və iri həcmli bir proqramdır. Yəni, sadə, bəsit dildə desək android sistemli telefonlara, planşetlərə proqram yaratmaq üçün kompüterinizə (notbukunuza) Android Studio yükləyirsiniz və bu studio vasitəsi ilə android telefonlar, cihazlar üçün proqramlar hazırlayırsınız (təbii ki, java proqramlaşdırma dilini bilsəniz). Eyni zamanda kompüterlərə (windows xp, 7, 8, 10 sistemli kompüterlərə, notbuklara) proqramlar yaratmaq, hazırlamaq üçün də kompüterinizə Visual Studio yükləyirsiniz və bu studio ilə windows (kompüter) üçün proqramlar hazırlayırsınız (təbii ki, bu studio daxilində də c, c++, c#, f#, kimi proqramlaşdırma dillərini bilməyiniz lazım olacaq). Bax bu Studio-lar Developlər tərəfindən yaradılır və ərsəyə gətirilir ki, proqramçılar proqramlaşdırma dillərindən istifadə edərək rahat şəkildə proqramlar yaratsınlar.
Ayrıca hər bir proqramlaşdırma dilinin də öz ayrıca Studio-su ola bilər (məs: delphi, pascal, fortran kimi proqramlaşdırma diləri kimi). Bu studiorı da hazırlayan insanlar da - Developerlər adlanır. Bir studio daxilində bir çox proqramlaşdırma dili ola bilər (Visual Studio kimi). Ancaq yalnız bir proqramlaşdırma dilinin öz ayrıca studio-su da ola bilrə (pascal, fortran dilləri kimi). Bu proqramlaşdırma dillərini də inkişaf etdirən, təkmilləşdirən, onlara daha çox xüsusiyyətlər əlavə edən insanlar da Developerdir. Yəni, developerlər "proqramçının daha üst səviyyəsidir" deyə bilərik.
Developerlər özləri də Haker sayılırlar. Çünki, sistemlərdəki boşluqları, cihazlardakı, qurğulardakı səhvləri, xətaları tapıb düzəldə bilirlər. Bundan başqa developerlər proqramçılar üçün "Visual Studio"lar yaradırlar. Qısaca: Visual Studio - proqramları yaratmaq, hazırlamaq üçün bir məkandır və iri həcmli bir proqramdır. Yəni, sadə, bəsit dildə desək android sistemli telefonlara, planşetlərə proqram yaratmaq üçün kompüterinizə (notbukunuza) Android Studio yükləyirsiniz və bu studio vasitəsi ilə android telefonlar, cihazlar üçün proqramlar hazırlayırsınız (təbii ki, java proqramlaşdırma dilini bilsəniz). Eyni zamanda kompüterlərə (windows xp, 7, 8, 10 sistemli kompüterlərə, notbuklara) proqramlar yaratmaq, hazırlamaq üçün də kompüterinizə Visual Studio yükləyirsiniz və bu studio ilə windows (kompüter) üçün proqramlar hazırlayırsınız (təbii ki, bu studio daxilində də c, c++, c#, f#, kimi proqramlaşdırma dillərini bilməyiniz lazım olacaq). Bax bu Studio-lar Developlər tərəfindən yaradılır və ərsəyə gətirilir ki, proqramçılar proqramlaşdırma dillərindən istifadə edərək rahat şəkildə proqramlar yaratsınlar.
Ayrıca hər bir proqramlaşdırma dilinin də öz ayrıca Studio-su ola bilər (məs: delphi, pascal, fortran kimi proqramlaşdırma diləri kimi). Bu studiorı da hazırlayan insanlar da - Developerlər adlanır. Bir studio daxilində bir çox proqramlaşdırma dili ola bilər (Visual Studio kimi). Ancaq yalnız bir proqramlaşdırma dilinin öz ayrıca studio-su da ola bilrə (pascal, fortran dilləri kimi). Bu proqramlaşdırma dillərini də inkişaf etdirən, təkmilləşdirən, onlara daha çox xüsusiyyətlər əlavə edən insanlar da Developerdir. Yəni, developerlər "proqramçının daha üst səviyyəsidir" deyə bilərik.
-İKT Mütəxəssisi developerler emeliyyat sistemini yaradan, digər elektron cihazlar ucun proqram teminatini hazirlayan ust seviyyede proqramcilar adlanir.
-Developerlər developerler emeliyyat sistemini yaradan, digər elektron cihazlar ucun proqram teminatini hazirlayan ust seviyyede proqramcilar adlanir.
-Developerlər developerler emeliyyat sistemini yaradan, digər elektron cihazlar ucun proqram teminatini hazirlayan ust seviyyede proqramcilar adlanir.
-Developerlər developerler emeliyyat sistemini yaradan, digər elektron cihazlar ucun proqram teminatini hazirlayan ust seviyyede proqramcilar adlanir.
-Developerlər developerler emeliyyat sistemini yaradan, digər elektron cihazlar ucun proqram teminatini hazirlayan ust seviyyede proqramcilar adlanir.
Proqramlasdirma dili, Alqoritm və mentiq, Studiolar, test simulyatorlar, emulyatorlar.
DİQQƏT: Müəllif Hüquqları Qorunur!!! Əgər bu məqaləni öz saytınızda və ya səhifənizdə paylaşırsınızsa mənbə (NEAN olaraq) göstərməyiniz vacibdir! Ətraflı "Haqqımızda" bölməsində şərtlərə baxın!
©NEAN - 12.12.2012 -- - Müəllif Hüquqları Qorunur.!!!